Kısırlık ve Aşılama Tedavisi

Kısırlık ve Aşılama Tedavisi

Kisirlik (Infertilite)

Çiftlerin doğal yöntemlerle çocuk sahibi olamamalarına kısırlık adı verilmektedir. Bir diğer deyişle doğum kontrolü olmaksızın 1 yıl düzenli ilişki sonucunda hala hamileliğin oluşmaması durumudur. Tıbbi olarak kısırlık şüphesinin doğması ya da teşhis konulabilmesi için 35 yaş altındaki çiftlerin en az 1 yıl, 35 yaş üzeri çiftlerin ortalama 6 ay korunmasız ve düzenli ilişkide bulunmuş olmaları gerekir.

Dünya çapında bebek sahibi olmak isteyen çiftlerin %15’i kısırlık dolayısıyla yardım alarak üreme tekniklerine başvurmaktadır. Bu çiftlerin pek çoğunda kısırlığı açıklayıcı nedenler bulunabilirken, yaklaşık %10’unda herhangi bir neden bulunamamaktadır. Bu durum açıklanamayan infertile olarak isimlendirilir.

Herhangi bir sağlık sorunu olmayan tamamen sağlıklı bir çiftin, anne adayının bir adet döneminde her gün cinsel ilişkiye girmeleri durumunda dahi gebeliğin oluşma olasılığı yalnızca %25’dir. “Fekundite” olarak adlandırılan bu durum çiftin fertilite potansiyelini gösterir. İnsan üreme potansiyeli çok fazla olan bir canlı değildir ve bunun pek çok sebebi vardır. Bazı yumurtalar döllenemezken bazıları döllense dahi embriyo döneminde gelişememektedir.

Aşılama

Döllenme için uygun olduğu zamanda anne adayından alınan yumurtaların uygun laboratuvar koşullarında kaliteli ve hareketli spermlerle birleştirilerek rahim içerisine transfer edilmesi temeline dayanan kısırlık tedavisine aşılama tedavisi denir. Bu tedavi yönteminde yumurta en yüksek konsantrasyon ve kalitedeki spermler ile döllendiği için hamile kalma şansı artar.

Tüplere ulaşan kaliteli sperm sayısının artırılarak hamile kalma şansının yükseltilmesi aşılama tedavisinin birincil amacıdır. Bu tedavinin tüp bebek yönteminden farkı spermin kendisinin giderek yumurtayı döllemesidir. Bu yüzden, aşılama tedavisinin başarıya ulaşabilmesi için baba adayının sperm kalitesi ve sayısında ciddi boyutta bir bozukluğun bulunmaması gerekmektedir. Bunun yanında spermin yumurtaya giderek döllemeyi gerçekleştirebilmesi için anne adayının tüplerinin en az bir tanesinin açık olması gerekir.

Aşılama Kimlere Uygulanmaktadır?

  • Penis sertleşmesi sorunu olan
  • Orta seviyede endometriozis olan
  • Sebebi açıklanamayan infertilite yaşamakta olan
  • Retrogad ejekülasyon (boşalmanın penis ağzı yerine zıt yönde idrar kesesi içine olması) olan
  • Sperm sayısı ve hareketliliği yetersiz olan
  • Sperm hücrelerine zarar veren antikorlara sahip olan kadın hastalara uygulanabilmektedir.

Sperm hücrelerinin hareket, sayı ve morfolojisinin (normal görünümlü sperm yüzdesi) aşılama yapılabilecek sınırlar içinde olması ve anne adayının tüplerinden en az birinin açık olması, aşılama tedavisinin uygulanabilmesi için temel koşullardır.

Aşılama Yöntemi için Yapılması Gereken Tetkikler

Kadınlar için;

  • FSH, LH (adetin 2. Ve 4. Gününde)
  • Prolaktin
  • Progesteron (Adetin 21. Günü)
  • TSH
  • Tanısal laparoskopi veya histeroskopi
  • Rahim ve tüplerin değerlendirilmesi için rahim filmi
  • Sistemik ve lokal jinekolojik muayene
  • Yumurtalıkların kapasitesinin değerlendirebilmesi için hormon profili testi

Erkekler için,

  • Serolojik testler
  • Hormon profili
  • MAR testi
  • Detaylı morfolojik değerlendirme
  • İleri tetkikler
  • Yıkama sonrası sperm değerleri
  • Semen analizi
  • Sperm sayısı ve hareketliliği
  • Sistemik ve lokal fiziki muayene

Aşılama Yönteminin Avantajları

Spermin, yeni atılmış ve tüpler tarafından tutulmuş olan yumurtaya olabilecek en yakın mesafede bırakılması aşılama yönteminin en önemli avantajlarındandır. Mukus tıkacı, vajinanın asit ortamı ve tüplere kadar çıkması gereken yolu kapsayan yaklaşık 10 cm’lik kısım sperme aşılama yöntemi ile atlatılır. Bu sayede, rahim içinde yer alan hareketli tüycükler yardımı ile sperm yumurta işe birleşerek en uygun bölge olan tüplerde kalır. İlaç tedavileri yardımı ile aşılama öncesinde yumurta sayısı ve kalitesi artırılır ardından yumurtacıkların boyu 20 mm’ye ulaştığında anne adayına yumurta çatlatma iğnesi yapılır. Aşılama için en uygun zaman iğneyi takip eden 24-36 saattir.

Aşılama İşlem Süresi

Ağrısız, sancısız ve çok kolay uygulanan bir yöntem olan ve anne-baba adaylarına uygulanan aşılama yöntemi ortalama birkaç dakika sürmektedir.  Bu işlemle ilgili anne adayının korkmasını gerektirecek herhangi bir durum söz konusu değildir. İşlemin ardından anne adayının 15-20 dakika dinlenmesi gerekmektedir. Bu sürenin ardından anne adayının günlük yaşamına devam etmesinde hiçbir sakınca yoktur.

Aşılama İşlemi Nasıl Yapılır?

Aşılama işlemi, enjektörün rahim içerisine problemsiz girmesini sağlayacak ekipmanların anne adayının vajinal bölgesine yerleştirilmesiyle başlar. Enjektörün rahim içerisine girmesi için uygun koşulların sağlanmasının ardından baba adayından alınan kaliteli ve yüksek sayıdaki spermler anne adayına transfer edilir. Yalnızca birkaç saniye süren bu işlemin ardından aşılama işlemi tamamlanır.

Anne adayının adet döneminin 2 veya 3. Günü aşılama işlemine başlamak için uygun zamandır. İşlem öncesinde rahim ve yumurtalıkların ultrason ile kontrol edilmesi gerekmektedir. Rahimde polip, miyom vs. yumurtalıklarda ise kist olmadığına emin olunmasının ardından yumurta geliştirici ilaç tedavisi başlatılır. Tedavinin ilk adımlarından biri olan yumurta geliştirici ilaçlar iğe ya da hap şeklinde olabilmektedir. Uzmanlar bu ilaçların uygulaması için genelde akşam saatlerini tercih ederler. İlaca başlamak için anne adayının adetinin 3 veya 4. Gününü beklemesi ve ilacı her gün aynı saatte ve hekim tarafından belirlenen dozda alması önerilmektedir. Bunun yanında doktor tarafından belirlenen tarihte yumurta gelişimi kontrolünün yapılması da önemlidir. Anne adayına yumurta gelişimi için hekim kontrolünde hap kullanması önerildiyse bu ilaca adetin 5. Günü başlaması ve günde 1-2 defa olacak şekilde 5 gün kullanması gerekir. Ayrıca aşılama tedavisi öncesinde gerekli testlerin yapılması gerekmektedir.

Aşılama Tedavisi Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler

  • Aşılama işleminden 12-14 gün sonra kanda gebelik testi (beta-hCG) yapılmalıdır.
  • Anne adayı doğum yapana kadar ağır yük kaldırmamalı, ağır iş ve spor gibi aktivilerden uzak durmalıdır.
  • Anne adayı aşılama işlemi sonrasında mutlaka 15-20 dakika dinlenmelidir.
  • Aşılama işleminden sonra regl ağrısına benzer ağrı, sancı ve az miktarda kanama olması olağandır.
  • Aşılama işlemi sonrasında cinsel ilişkiye girilmesinde herhangi bir sakınca yoktur.

Aşılama Tedavisinin Başarı Oranı Nedir?

Normal ilişkiye kıyasla gebelik oranında yaklaşık %10-20 civarında artış sağlayabilen aşılama tedavisinin başarısı, kısırlık (infertilite) nedenine bağlı olarak değişkenlik gösterebilmektedir. Uygulama sayısındaki artış gebelik olasılığını da arttırmaktadır. Her ne kadar teorik olarak uygulamada sayısal bir sınır olmasa da 6-7 seferden sonra pek etkisi olmayacağı için bu sayıdan sonra tekrar denenmesine gerek duyulmamaktadır. Aşılama tedavisinin başarı oranları;

  • Yalnızca aşılama tedavisi yapıldığında başarı olasılığı %3-5
  • Aşılama işlemi yapılmaksızın yumurta gelişimi hap ile sağlandığında başarı olasılığı %5-7
  • Aşılama işlemi yapılmaksızın yumurta gelişimi iğne ile sağlandığında başarı olasılığı %8-10
  • Aşılama tedavisinin yanında hap ile yumurta gelişimi sağlandığında başarı olasılığı %8-10
  • Aşılama tedavisinin yanında iğne ile yumurta gelişimi sağlandığında başarı olasılığı %17-20 olmaktadır.

Yaşa ve kısırlık (infertilite) süresine bağlı olarak bazı durumlarda aşılama işlemi denenmeden direkt tüp bebek ve mikroenjeksiyona geçilmesinde fayda vardır.

Aşılama mı Tüp Bebek mi?

Ebeveyn adayı çiftin yaşına, yapılan test sonuçlarına, daha önce denenmiş olan tedavi ve bu tedavilere verilen yanıta bağlı olarak aşılama ya da tüp bebek tedavisi tercihi farklılık göstermektedir. Bu yüzen infertil ebeveyn adaylarının tedavisinde yöntem hastadan hastaya değişmektedir.

Aşılama Tedavisi Fiyatları Nelerdir? Aşılama Ne Kadar Tutar?

Tedavi fiyatı aşılama işlemi yaptırmayı düşünen anne-baba adayları için en önemli konular arasında gelmektedir. Tedavi fiyatları, ilden ile, klinikten kliniğe ve uzmandan uzmana farklılık gösterebilmektedir. Tedavi fiyatları Ankara’da 700 ile 1500 TL arasında değişmektedir. Bu fiyat, yumurta takibi, sperm yıkama, değerlendirme ve aşılamayı kapsamaktadır. Aşılama fiyatları aşılamada kullanılan yöntemler, tetkikler, ilaçlar ve kullanılan kataterin markasına bağlı olarak da değişebilmektedir.

Şimdi Ara!
Yol Tarifi