Sezaryen Doğum
Sezaryen doğum, anne adayının karın bölgesine kesi atılıp cerrahi müdahale (ameliyat) ile bebeğin dünyaya getirilmesi yöntemidir. Normal doğum bazı durumlarda gerçekleşemeyebilir. Bu hususta, doktorun önerisi ile birlikte genel olarak hamile olan bireyin bebeğinin dünyaya getirilmesi sezaryen doğum ile mümkün olmaktadır. Sezaryen doğuma ‘’abdominal doğum’’ veya ‘’cesarean section’’ da denmektedir. ‘’Sezeryan’’ ya da ‘’sezeryen’’ gibi kullanımlar yanlış olup tıbbi kullanımı ‘’sezaryen’’dir.
Sezaryen doğumu tercih eden anne adayının kasığının hemen üzerinde yer alan karın bölgesine kesi atılır. Bu bölgeye kesi atıldıktan sonra ‘’rahim’’ yani ‘’uterus’’ açılır. Rahmin açılmasının ardından ‘’amnion sıvısı’’ boşaltılır. Bu sayede bebek doğurtulur. Doğum gerçekleştikten sonra bebeğin burnu ile ağzındaki sıvılar temizlenip göbek kordonu klemp ile kesilir.
Anne adayları tarafından genel olarak sezaryen doğum yöntemi tercih edilmektedir. Normal doğum ile kıyaslandığında sezaryen doğumun daha kısa zamanda gerçekleşmesi ve sezaryen doğumda doğum sancısının olmaması bu tercihin sebepleri arasında bulunmaktadır.
Sezaryenle Doğum Hangi Durumlarda Tercih Edilir?
- Normal doğum, tercih edilip uygulandığı vakit hem anne hem de bebek için risk yaratıyorsa,
- Doğum, vajinal yöntem ile gerçekleştirilemiyorsa,
- Anne adayının acı hissetmemek istemesiyle birlikte normal doğum üzerine olan bir korkusu mevcut ise, kendisinin ve doktorunun nihai kararı sonucu sezaryen doğum tercih edilir.
Sezaryen Ameliyatı Ne Kadar Sürer?
Sezaryen doğum için yapılan ameliyat, genel olarak yarım saat (20 – 40 dakika civarında) sürmektedir. Ameliyathaneye giriş ve ameliyathaneden çıkış süresi, anne adayının hazırlanması ve anestezi prosedürleri gibi bazı işlemlerden dolayı uzayabilir. ‘’Jinekolog’’ yani ‘’kadın hastalıkları ve doğum uzmanı’’ tarafından sezaryen doğum gerçekleştirilir. Ameliyat esnasında jinekoloğun yanında bir ekip bulunmaktadır. Bu ekip, anestezi uzmanı, anestezi teknisyeni ve ameliyat hemşiresinden oluşmaktadır.
Sezaryen Doğumun Aşamaları
- Anne adayının hamileliğinin otuz dokuzuncu haftasındaki bir güne denk gelecek şekilde, doktorun hazırlamış olduğu plana göre sezaryen doğumun gerçekleşmesi için randevu verilir.
- Anestezi uzmanı tarafından, doktorun uygun gördüğü randevu gününden önce, sezaryen doğum yapacak olan anne adayı görülür ve muayene edilir.
- Sezaryen doğum yapacak olan anne adayının doğumdan 6 – 7 saat öncesinde bir şeyler yiyip içmesi yasaktır. Bu durumun nedeni, ameliyata alınmadan önce anne adayı bireyin midesinin ve bağırsaklarının boş olmasının zorunluluğudur. Gerekli durumlarda lavman yapılmasına karar verilir.
- Sezaryen doğum yapacak olan anne adayı, ameliyata girmeden önce tuvalete gider ve daha sonra anne adayına ameliyat kıyafetleri giydirilir.
- Sezaryen doğum için yapılan ameliyatta ‘’epidural’’ veya ‘’genel’’ olmak üzere iki anestezinden biri tercih edilir.
- İdrar sondası, ameliyat için epidural anestezi tercih edildiği durumlarda takılır.
- Sezaryen doğum yapacak anne adayının, ameliyat için ‘’spinal’’ ya da ‘’epidural’’ anestezi tercih edildiği takdirde yan yatıp öne doğru eğilmesi ve daha sonra da sırtını kamburlaştırması gerekmektedir. Anne adayı bireyin yapmış olduğu bu pozisyonda hareket etmeden durması gereklidir. Bu noktada anestezi uzmanı devreye girmektedir. Hareket etmeden duran anne adayına anestezi uzmanı tarafından 3 (üç) adımda olacak şekilde anestezi uygulanır.
- Sezaryen doğum yapacak olan anne adayı, genel anestezinin uygulanacağını vakit ameliyat masasına yatırılır. Ameliyat masasına yatırıldıktan sonra anne adayına serum yoluyla anestezi uygulanır ve böylelikle anne adayı birey uykuya dalar.
- Epidural anestezinin uygulandığı anne adaylarında yalnızca vücudun belirli bir bölümü uyuşturulmaktadır. Uyuşturulan bu bölüm, göbek deliğine kadar olan bölümdür. Bunun yanında, anne adayı bireyin tamamen bayılması genel anestezi uygulanmasıyla birlikte olmaktadır.
- Sezaryen doğum yapacak olan anne adayının karnının ve bacaklarının üst kısmı antiseptik bir madde ile boyanır.
- Ameliyata başlamadan önce uygulanan anestezinin etkin olup olmadığı kontrol edilmelidir. Yapılacak olan bu kontrolden sonra ameliyat başlar.
- Öncelikle yapılan işlem ‘’cildin kesilmesi’’ Anne adayı bireyin karnının altında yer alan bölüme yaklaşık olarak 10 cm genişliğinde bir kesi atılır.
- Yapılan bu işlemden sonra, cildin altında bulunan yağ dokusu, kas kılıfı, karın ön duvarı, dış karın zarı, rahmi çevreleyen dış karın zarı ve rahmi oluşturan zar olmak üzere 7 kat kesi atma işlemi uygulanır.
- Kesi atma işlemi uygulanan en son katmanda öncelikle ameliyatta kullanılan bisturinin ucu ile bebeği saran keseye ulaşılır. Daha sonra da bebeği saran keseye ulaşma işlemi işaret parmakları kullanılarak yapılır.
- Bebeği saran keseye ulaşıldıktan sonra kese patlatılır. Kesenin patlatılmasıyla birlikte rahmin tepesinden bastırılıp bebek çıkarılır.
- Bebeğin kordonu, gerçekleştirilen sezaryen doğumdan hemen sonra kesilir. Kordonu kesildikten sonra bebek, doktor tarafından sağlık kontrollerinin yapılması hususunda muayene edilir.
- Anne ve bebeğe ait dolaşım sistemlerini birbirinden ayıran organ olan ‘’plasenta’’, diğer adıyla ‘’bebeğin eşi (döl eşi)’’, elle çıkarılır. Plasenta çıkarıldıktan sonra annenin rahminin iç kısmı temizlenir.
- Kesilmiş olan tabakaların katmanlarından ‘’kanama kontrolü’’ yapılır. Yapılan kontrolden sonra kesilmiş olan tabakalar tekrar dikilir.
Sezaryen Doğumun Avantajları Nelerdir?
- Sezaryen doğum yapacak olan anne adayı, doğum sancısı çekmez.
- Normal doğum ile kıyaslandığında sezaryen doğum, daha kısa zamanda yapılmaktadır.
- Sezaryen doğumda plan esastır. Bu doğrultuda, sezaryen doğumu tercih eden anne adayının doğum zamanı, önceden belirlenmektedir.
- Sezaryen doğum için gerçekleştiren ameliyatta bebek için olası riskler en az konumdadır.
- Sezaryen doğum, anne adayının genital bölgesinde deformasyona neden olmaz.
Sezaryen Doğumun Dezavantajları Nelerdir?
- Her ameliyat bir risk taşımaktadır. Sezaryen doğum da bir ameliyattır. Bu noktadan hareketle sezaryenin de bir ameliyat olmasından ötürü riskleri bulunmaktadır.
- Normal doğum ile kıyaslandığında sezaryen doğum ile bebeğini dünyaya getiren bireyin iyileşme süreci daha fazla zaman almaktadır.
- Sezaryen doğum ile bebeğini dünyaya getiren bireyin, doğum sonrası süreçte kilo vermesi görece olarak daha uzun bir zamanda gerçekleşmektedir.
- Sezaryen doğum yapan bireyin anne sütünün gelmesi gecikebilen bir konumdadır. Bunun nedeni sezaryen doğumun, fizyolojik açıdan normal süreden önce gerçekleşmesinde yatmaktadır.
- Sezaryen doğum yapan birey, daha uzun bir sürede hastanede kalmak durumundadır.
- Normal doğum ile kıyaslandığında sezaryen doğum, daha maliyetlidir.
Sezaryenden Sonra İyileşme
Sezaryen doğum ile bebeğini dünyaya getiren birey, genel olarak, 1 (bir) ila 3 (üç) gün arasında hastanede kalmaktadır. Normal doğum ile kıyaslandığında sezaryen doğum yapan bireyin iyileşme süreci daha fazla zaman almaktadır. Sezaryen doğum yapan birey, genel olarak 1 (bir) ila 2 (iki) hafta içinde kendi işleriyle ilgilenmesi hususunda etkin bir konuma gelmektedir.
Sezaryenden Sonra Cinsel İlişki Ne Zaman Başlayabilir?
Sezaryen doğumdan 6 (altı) hafta sonra anne, doktoru tarafından kontrol edilir. Eğer bu kontrol sonucunda anne olan bireyin doktoru tarafından bir sorun saptanmazsa, kişi cinsel ilişkiye girebilir. Altı haftalık olan bu süreç halk tarafından ‘’bebeğin kırkının çıktığı’’ süreç olarak kabul edilmektedir. Bu süreç, doğum sonrasındaki annenin vücudunun normal fonksiyonlarına döndüğü süreçtir. Ayrıca bu süreçte annenin vücudu da iyileşmektedir.